تاریخ انقلاب اسلامی در اردبیل

تبیین نقش تاریخی اردبیل در جریان پیروزی انقلاب با رجوع به مستندات تاریخی متقن
انقلاب اسلامی به مثابه یک کل تاریخی، متشکل از اجزاء متعددی است که مطالعه و بررسی هر یک از این اجزاء از اهمیت بالایی برخوردار است و می‌تواند در به دست دادن تصویری دقیق‌تر از تاریخ معاصر ایران نقش ارزنده‌ای ایفا کند. این مساله به ویژه از آنجا ناشی می‌شود که نهضت اسلامی مردم ایران بر خلاف سایر انقلاب‌های جهان به ویژه در قرن اخیر که از یک نقطه آغاز و به سایر نواحی تسری یافته‌اند، انقلابی هماهنگ و فراگیر بوده است که نمی‌توان و نباید آن را در جغرافیای محدودی از کشورحصر کرد.
علی درازی در کتاب «تاریخ انقلاب اسلامی در اردبیل» با توجه به همین ویژگی پژوهش گسترده خودش را آغاز کرده و با صرف زمانی بالغ بر شش سال، در حجمی نزدیک به 1000 صفحه به بررسی ویژگی‌های انقلاب اسلامی در شهر اردبیل پرداخته است. وی با فصل‌بندی مباحث ذیل عناوینی چون: «اردبیل از عهد باستان تا ظهور سلطنت پهلوی»،‌ «اردبیل از ظهور تا سقوط سلطنت رضا خان»، «اردبیل در سال‌های 1356-1357» و «اردبیل از پیروزی انقلاب تا برقراری امنیت» اطلاعات تاریخی مستند و مفصلی به مخاطبان کتابش ارائه کرده است که خواننده با مطالعه آنها از زحمت مراجعه به بسیاری مطالب و کتاب‌های پراکنده دیگر بی‌نیاز می‌شود.

نقشی که اردبیل در جریان انقلاب اسلامی ایفا کرد، جدای از نقش مداوم آن نبود و به عنوان یکی از شهرهای پیشتاز در دوران مبارزات نهضت اسلامی محسوب می شود. بر همین اساس این پژوهش که سعی دارد تاریخ پیدایش و حرکت انقلاب اسلامی را در اردبیل مورد بررسی قرار داده و ثبت و ضبط نماید، در دو جلد تدوین شده است. جلد اول مشتمل بر پنج بخش است:
بخش اول: اردبیل از عهد باستان تا ظهور سلطنت رضاخان را شامل می شود. این بخش علاوه بر بررسی موقعیت جغرافیایی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی اردبیل، مروری نیز دارد بر تحولات تاریخی اردبیل از عهد باستان تا ظهور سلطنت رضاخان که در این باره سعی شده با بهره گیری از منابع موثق کتابخانه ای و آرشیوی، اطلاعات جامع و مبسوطی دربارة تاریخ کهن و گذشتة...